روغن ها بخش مهمی از رژیم غذایی ما هستند و نقش کلیدی در سلامت بدن دارند. روغن کنجد کانولا دو نمونه پرمصرف از روغن‌های گیاهی هستند که در آشپزی، صنایع غذایی و حتی محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شوند. هر دو روغن حاوی ترکیبات مفیدی هستند که به بهبود سلامتی کمک می‌کنند، اما از نظر تغذیه‌ای، طعم و موارد مصرف تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. روغن کنجد بیشتر در آشپزی آسیایی و خاورمیانه کاربرد دارد و علاوه بر طعم‌دهی به غذاها، دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است. از سوی دیگر، روغن کانولا که از دانه‌های گیاه کلزا استخراج میشود، به دلیل نقطه دود بالا و چربی‌های مفید برای سلامت قلب، در پخت‌وپز روزانه محبوبیت دارد. در ادامه این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها، فواید و تفاوت‌های روغن کنجد کانولا پرداخته و موارد استفاده هر کدام را شرح می‌دهیم.
روغن کنجد: استخراج و ویژگی‌ها
روغن کنجد از دانه‌های کنجد استخراج میشود و در دو نوع تصفیه‌شده و تصفیه‌نشده موجود است. نوع تصفیه‌نشده آن دارای عطر و طعم قوی‌تری است و بیشتر در غذاهای آسیایی استفاده میشود. اما روغن تصفیه‌شده برای پخت‌وپز مناسب‌تر است، زیرا نقطه دود بالاتری دارد.
روغن کنجد برای چی خوبه؟ این روغن برای سلامت پوست، بهبود هضم، کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است. علاوه بر این، روغن کنجد حاوی ترکیباتی مانند سسامین و سسامولین است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالایی دارند و به کاهش استرس اکسیداتیو کمک می‌کنند. از نظر تغذیه‌ای، روغن کنجد سرشار از اسیدهای چرب امگا ۶، ویتامین E و مواد معدنی است که باعث تقویت موها و جلوگیری از خشکی پوست میشود. در مقایسه با روغن کانولا، این روغن طعم قوی‌تری دارد و بیشتر در غذاهای مخصوص، مانند سس‌ها و سرخ‌کردنی‌های سبک استفاده میشود.
روغن کانولا: منشأ و خصوصیات
روغن کانولا از دانه‌های گیاه کانولا که گونه‌ای اصلاح‌شده از کلزا است، استخراج میشود. این روغن یکی از سالم‌ترین روغن‌های گیاهی محسوب میشود، زیرا چربی اشباع کمی دارد و سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ است. در مقایسه با روغن کنجد، این روغن طعم ملایم‌تری دارد و به همین دلیل در پخت‌وپز روزانه و تهیه غذاهای مختلف استفاده میشود. نقطه دود بالای روغن کانولا آن را برای سرخ کردن و پخت غذاهای مختلف ایده‌آل می‌کند.
انواع کنجد که شامل کنجد سفید، کنجد سیاه و کنجد قهوه‌ای است، در میزان روغن‌دهی و طعم روغن کنجد تأثیر دارد. معمولاً از کنجد سفید برای تولید روغن با طعم ملایم‌تر و از کنجد سیاه برای تولید روغن قوی‌تر استفاده میشود. روغن کانولا برعکس روغن کنجد، منبع عالی اسیدهای چرب غیر اشباع است و در کاهش کلسترول بد (LDL) و حفظ سلامت قلب نقش دارد.
تفاوت های تغذیه ای بین روغن کنجد و کانولا
از نظر تغذیه‌ای، تفاوت‌های مهمی بین روغن کنجد کانولا وجود دارد. روغن کنجد دارای آنتی‌اکسیدان‌های قوی است و به حفظ سلامت پوست و مو کمک می‌کند، درحالی‌که روغن کانولا دارای ترکیبات ضدالتهابی است که برای قلب مفید هستند.
- روغن کنجد سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند سسامین و ویتامین E است که از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کنند.
- روغن کانولا دارای مقادیر بالای اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ است که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد مغز کمک می‌کنند.
- نقطه دود روغن کانولا بالاتر از روغن کنجد است، به همین دلیل برای سرخ کردن و پخت‌وپز مناسب‌تر است.
- روغن کنجد به دلیل طعم قوی‌اش معمولاً در مقادیر کمتری نسبت به روغن کانولا در آشپزی استفاده میشود.
فواید سلامتی روغن کنجد و کانولا
هر دو روغن فواید متعددی برای سلامتی دارند و می‌توانند بخشی از یک رژیم غذایی متعادل باشند. روغن کنجد به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند سسامین و سسامولین، به کاهش استرس اکسیداتیو و محافظت از سلول‌های بدن کمک می‌کند. این روغن خاصیت ضدالتهابی دارد و می‌تواند به کاهش درد مفاصل و بهبود بیماری‌هایی مانند آرتروز کمک کند. همچنین، اسیدهای چرب مفید موجود در روغن کنجد باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش مقاومت در برابر عفونت‌ها میشود. یکی از مزایای مهم این روغن، تأثیر مثبت آن بر سلامت پوست و مو است، زیرا ویتامین E و سایر مواد مغذی موجود در آن به کاهش خشکی پوست، جلوگیری از پیری زودرس و تقویت فولیکول‌های مو کمک می‌کنند. علاوه بر این، روغن کنجد برای عملکرد بهتر مغز و حافظه مفید است، زیرا اسیدهای چرب غیر اشباع آن می‌توانند از زوال شناختی و بیماری‌هایی مانند آلزایمر جلوگیری کنند.
در مقابل، روغن کانولا به دلیل داشتن مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶، به بهبود سلامت قلب و عروق کمک می‌کند. این روغن دارای چربی‌های اشباع بسیار کمی است و می‌تواند سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش داده و همزمان کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم روغن کانولا می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد و فشار خون را تنظیم کند. علاوه بر این، خواص ضدالتهابی این روغن باعث کاهش التهاب در عروق شده و به بهبود عملکرد سیستم گردش خون کمک می‌کند. روغن کانولا همچنین در حفظ تعادل قند خون مؤثر است و می‌تواند در رژیم غذایی افراد مبتلا به دیابت جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. از آنجایی که این روغن طعم ملایمی دارد، در بسیاری از غذاها قابل استفاده است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای روغن‌های ناسالم‌تر مانند روغن‌های هیدروژنه باشد.
کاربردهای روغن کنجد و کانولا در آشپزی و صنایع غذایی
روغن کنجد کانولا در آشپزی کاربردهای متنوعی دارند. روغن کنجد به دلیل طعم خاص خود، بیشتر در غذاهای آسیایی و خاورمیانه‌ای استفاده میشود، درحالی‌که روغن کانولا به دلیل ملایم بودن، برای پخت‌وپز روزانه ایده‌آل است. روغن کنجد برای تهیه سس‌ها، غذاهای سرخ‌شده سبک و طعم‌دهی به غذاها استفاده میشود. این روغن به‌خصوص در غذاهایی مانند نودل‌های آسیایی، سالادها و غذاهای دریایی محبوب است. علاوه بر این، از روغن کنجد برشته‌شده برای افزایش عطر و طعم غذاهای سنتی استفاده میشود.
روغن کانولا برای سرخ کردن، پخت‌وپز و تهیه غذاهای فرآوری‌شده مانند مارگارین و مایونز کاربرد دارد. همچنین در تهیه کیک‌ها و نان‌های کم‌چرب استفاده میشود، زیرا طعم خنثی آن باعث تغییر مزه غذا نمی‌شود. به دلیل نقطه دود بالاتر، روغن کانولا برای سرخ‌کردن عمیق مناسب‌تر است، درحالی‌که روغن کنجد معمولاً در دمای پایین‌تر استفاده میشود. روغن کنجد بیشتر برای تفت دادن مواد غذایی و تهیه خوراک‌هایی با دمای متوسط کاربرد دارد.
نتیجه‌گیری: کدام روغن بهتر است؟
انتخاب بین روغن کنجد و کانولا بستگی به نیازهای تغذیه‌ای و سلیقه غذایی دارد. اگر به دنبال روغنی با طعم خاص، آنتی‌اکسیدان‌های قوی و فواید پوستی هستید، روغن کنجد انتخاب بهتری است. اما اگر روغنی سبک و مناسب برای پخت‌وپز روزانه نیاز دارید که به سلامت قلب نیز کمک کند، روغن کانولا گزینه مناسبی خواهد بود. به طور کلی، روغن کنجد کانولا هر دو دارای مزایای منحصر‌به‌فردی هستند که بسته به نوع مصرف، می‌توانند در رژیم غذایی جایگاه ویژه‌ای داشته باشند.
برای خرید روغن کنجد افغانی با کیفیت بالا، می‌توانید به فروشگاه ایران دانه مراجعه کنید. این فروشگاه انواع روغن‌های گیاهی را با قیمت مناسب و تضمین اصالت محصول عرضه می‌کند.
سوالات متداول
۱. روغن کنجد کانولا چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
روغن کنجد طعم قوی‌تری دارد و سرشار از آنتی‌اکسیدان است، درحالی‌که روغن کانولا دارای چربی اشباع کم و امگا ۳ بالا برای سلامت قلب است.
۲. آیا روغن کنجد برای سرخ کردن مناسب است؟
روغن کنجد برای سرخ کردن سبک و تفت دادن مناسب است، اما به دلیل نقطه دود پایین، برای سرخ کردن عمیق توصیه نمی‌شود.
۳. آیا روغن کانولا برای رژیم غذایی سالم مناسب است؟
بله، روغن کانولا به دلیل چربی اشباع کم و اسیدهای چرب مفید، گزینه‌ای سالم برای پخت‌وپز روزانه محسوب میشود.
